Kiedy pacjenci dowiadują się, że w dzieciństwie przebyli chorobę Scheuermanna, często są przerażeni. Na szczęście zazwyczaj bezpodstawnie. Jeżeli badania obrazowe przypadkowo wykazały przebycie Scheuermanna, a pacjent nie odczuwa dolegliwości bólowych i nie obserwujemy znacznego zwiększenia kifozy piersiowej, prawdopodobnie choroba nie spowodowała znaczących zmian w kręgosłupie. Czym jest więc ta dość groźnie brzmiąca choroba Scheuermanna? Jest to pewne zaburzenie, które rozwija się w okresie wzrostu człowieka, gdzie w mniejszym lub większym stopniu dochodzi do klinowatego kształtu kręgów. Takie zniekształcenie może być niewielkie, praktycznie niezauważalne, jak i znaczne, doprowadzające do zwiększenia kifozy piersiowej. No dobrze, ale dlaczego u niektórych jeden lub więcej kręgów ma odmienny kształt? Najprawdopodobniej główną rolę grają tu czynniki genetyczne. Nie bez znaczenia są także nadmierne obciążenia kręgosłupa w okresie wzrostu kostnego.
Więcej podstawowych informacji na temat Scheuermanna znajdziecie w moim poprzednim artykule.
W dzisiejszym artykule chciałabym odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań, które dostaje od Was w związku z chorobą Scheuermanna:
Nie! Choroba Scheuermanna rozwija się w okresie wzrostu młodego człowieka. Może doprowadzić do nieprawidłowego klinowatego kształtu kręgu, który wpływa na zmianę wyglądu kręgosłupa. W wyniku zmiany kształtu jednego lub kilku kręgów w odcinku piersiowym może dojść do zwiększenia kifozy piersiowej, czyli charakterystycznego zaokrąglenia pleców. Zmiana kształtu kręgu pozostaje z pacjentem oczywiście już na zawsze, tak jak inne “ślady”, które pozostawia po sobie Scheuermann. Jednym z nich są guzki Schmorla.
Ze względu na fakt, że choroba nie zawsze powoduje dolegliwości bólowe, część pacjentów dowiaduje się zatem o niej dopiero w wieku dorosłym. Niejednokrotnie “ślady po Scheuermannie” są przypadkowym znaleziskiem na badaniach obrazowych. Część osób już w dzieciństwie odczuwało ból odcinka piersiowego, jednakże dolegliwości nie były na tyle silne, aby skłoniły rodziców do konsultacji z ortopedą.
Tak jak pisałam wcześniej, zmiany, które obserwujemy w badaniach obrazowych wskazujące na przebycie choroby Scheuermanna, niejednokrotnie są dla nas NIEISTOTNE KLINICZNIE. W wielu przypadkach zmiana kształtu kręgu jest na tyle niewielka, że w żaden sposób nie wpływa negatywnie na zdrowie kręgosłupa. W przypadku niewielkiego zklinowacienia kręgu kifoza piersiowa może być niezmieniona. Część pacjentów dorosłych nie jest zatem świadoma przebycia Scheuermanna.
Z drugiej zaś strony należy pamiętać, że u części osób Scheuermann doprowadza do większych zmian w kręgosłupie. Krąg przyjmuje postać wyraźnego klina, kifoza staje się znacznie zwiększona, plecy i klatka piersiowa sztywna. W konsekwencji choroba Scheuermanna u dorosłych może mieć wpływ na uszkodzenie stawów i dysków międzykręgowych w odcinku piersiowych. Tego typu zmiany mogą powodować dolegliwości bólowe.
Żeby odpowiedzieć zatem na pytanie, które zadał pacjent, należałoby bardzo dokładnie przeanalizować problem konkretnej osoby. Pytanie, czy pacjent zmaga się z dolegliwościami pochodzącymi z odcinka piersiowego? Czy choroba Scheuermanna wpłynęła na znaczne zniekształcenie kręgosłupa? Jeżeli nie, nie ma podstaw do obaw. Każdy przypadek należy jednak skonsultować ze specjalistą.
Guzki Schmorla są charakterystycznym wypukleniem części dysku w stronę trzonu kręgu. Jedną z częstszych przyczyn ich powstawania jest zaburzenie wzrostu trzonów kręgów, które występuje w chorobie Scheuermanna. Najczęściej znajdujemy je na badaniach obrazowych odcinka piersiowego, rzadziej w odcinku lędźwiowym. Jeżeli są małe i dodatkowo nie obserwujemy znacznych zmian degeneracyjnych w obrębie kości i dysku, nie są czymś niepokojącym. Okazuje, że takie niewielkie zmiany występują wg niektórych autorów nawet u większej części społeczeństwa. Jeżeli są znaczne, mogą dotykać do szpiku kostnego kręgu, co u niektórych wywołuje okresowy stan zapalny. Liczne i duże guzki Schmorla mogą świadczyć o zaawansowanych Scheuermannie. Często współistnieją ze znacznymi zmianami degeneracyjnymi kręgosłupa piersiowego. Guzki Schmorla mogą także pojawić się w wyniku urazu lub wykonywania ciężkiej pracy fizycznej w okresie wzrostu.
Podsumowując, same guzki Schmorla są wyłącznie informacją, że pacjent doświadczył pewnych zaburzeń wzrostowych kości w wyniku choroby Scheuermanna, lub kręgosłup poddawany był zbyt dużym obciążeniom we wczesnej młodości. Same w sobie nie są niebezpieczne, nie ulegają pogorszeniu w wieku dorosłym. Ich wielkość, a także współistniejące zmiany w kręgosłupie są dla nas bardzo ważną informacją, co do stanu kręgosłupa piersiowego.
Żeby odpowiedzieć na to pytanie, po pierwsze musimy ocenić konkretną sytuację pacjenta. Podstawowe kwestia; czy choroba Scheuermanna doprowadziła do zniekształcenia kręgosłupa? Jeśli tak, to jak dużego? Czy w konsekwencji pacjent zmaga się ze znacznym uszkodzeniem dysku lub zmianami zwyrodnieniowymi? Czy pojawiają się bóle odcinka piersiowego, dolegliwości promieniujące w stronę klatki piersiowej, łopatek, okolicę serca? Pacjenci, którzy przebyli Scheuermanna, powinni zgłosić się do fizjoterapeuty w celu skonsultowania wszelkich wprowadzanych ćwiczeń. Jeżeli choroba jest przypadkowym znaleziskiem i nie ma wpływu na 1) ZNACZNE ZWIĘKSZENIE KIFOZY PIERSIOWEJ, 2)DOLEGLIWOŚCI BÓLOWE POCHODZĄCE Z ODCINKA PIERSIOWEGO, w takim pacjent nie musi rezygnować z codziennej aktywności fizycznej, także z treningu siłowego.
W innych sytuacjach wszelkie wprowadzane ćwiczenia powinny być skonsultowane ze specjalistą. Choroba Scheuermanna u dorosłych może mieć wpływ na nieprawidłowe stereotypy ruchowe, dlatego wszelkie ćwiczenia na siłowni powinny być wykonywane pod nadzorem specjalisty, szczególnie w początkowym etapie treningów.
Kształt krzywizny naszego kręgosłupa zależy głównie od czynników genetycznych. Możecie zaobserwować pewne podobieństwa co do wyglądu kręgosłupa u członków Waszej rodziny. Choroba Scheuermanna może mieć także istotny wpływ na ukształtowanie kifozy piersiowej, co w konsekwencji doprowadza także do zwiększenia innych krzywizn kręgosłupa. Należy jednak pamiętać, że po zakończeniu wzrostu kostnego, kształt kręgosłupa nie ulega już znacznym zmianom. W wieku dorosłym może dojść do nieznacznego zwiększenia kifozy piersiowej, co najczęściej ma związek z brakiem ruchu, wielogodzinnym siedzeniu w niezmiennych pozycjach, czy z czynnikami psychologicznymi wpływającymi na częste garbienie. Jeżeli jednak pacjent dba o ergonomię pracy i odpowiednią dawkę aktywności fizycznej, kręgosłup postawa nie powinna się zmienić w życiu dorosłym. Zwiększenie kifozy piersiowej częściej ma miejsce w wieku starszym. Jest to niejednokrotnie związane z innymi chorobami np. neurologicznymi, osteoporozą i złamaniami w obrębie kręgosłupa.
Jedna odpowiedź
U mnie okazało się, że pomimo ze mam guzki Schormla, to nie one powoduja ból