Zapalenie gęsiej stopki- charakterystyka

W dzisiejszym artykule powiemy o dolegliwościach okolicy gęsiej stopki, która u wielu pacjentów jest dość problematyczna w leczeniu. Pomimo, że ból w tym rejonie spotykamy bardzo często u naszych pacjentów, niewiele doniesień naukowych skupia się na jego przyczynach. Najprawdopodobniej zapalenie w rejonie kaletki lub ścięgien pojawia się w wyniku zaburzeń biomechanicznych kolana, a także współistnieje z innymi schorzeniami w obrębie stawu.

Zapewne zastanawiacie się, co oznacza i skąd pochodzi określenie gęsia stopka? Nazwa ta odnosi się do wspólnej płytki ścięgnistej trzech mięśni: krawieckiego, półścięgnistego i smukłego, położonych na przyśrodkowej (wewnętrznej stronie) kolana, nieco z przodu. Wyglądem przypomina ona błonę między palcami gęsi. Te 3 bardzo ważne mięśnie współpracują ze sobą jako zginacze i rotatory wewnętrzne, zapobiegając koślawieniu kolana. Bezpośrednio pod ścięgnami gęsiej stopki znajduje się ważna w kontekście bólu tej okolicy struktura: kaletka.

Zapalenie gęsiej stopki- diagnostyka

Badacze zastanawiają się, które struktury są odpowiedzialne za ból gęsiej stopki: ścięgna czy kaletka? Jest to dość ważna informacja, ponieważ wielu lekarzy decyduje się na podanie sterydu w tę okolicę, który może pomóc w zapaleniu kaletki. Nie jest zaś do końca wskazany w przypadku patologii ścięgien. Niestety odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Po pierwsze, w diagnostyce tego schorzenia nie możemy w 100% ufać badaniom obrazowym. Dlaczego? Okazuje się, że pewne oznaki stanu zapalnego w kaletce gęsiej stopki bardzo często występują u zdrowych pacjentów, którzy nigdy wcześniej nie odczuwali bólu przyśrodkowej strony kolana. Dlatego więc płyn występujący w tej okolicy może okazać się przypadkowym znaleziskiem, niemającym związku z dolegliwościami.

Po drugie, możemy taż spotkać się z sytuacją zupełnie odwrotną. Bardzo często, pomimo, że nasze badanie kliniczne bezsprzecznie pokazuje problem w okolicy gęsiej stopki, zmiany te nie są widoczne w obrazie USG. Dlatego właśnie diagnozę zapalenia tego obszaru stawiamy głównie na podstawie badania manualnego. Niestety nie do końca mamy możliwość oceny, która struktura: ścięgna czy kaletka, jest generatorem bólu. W literaturze anglojęzycznej mówi się po prostu o dolegliwościach okolicy gęsiej stopki, tzw. bólu ścięgnisto-kaletkowym.

Jakich objawów możemy się spodziewać w przypadku zapalenia okolicy gęsiej stopki? Po pierwsze, tkliwość palpacyjna około 5cm poniżej przyśrodkowej strony kolana, wchodząca nieco na stronę przednią. Ból najczęściej pojawia się w czasie wchodzenia i schodzenia po schodach. Czasem widzimy także obrzęk, opuchliznę tej okolicy. Dodatkowo pacjent może zgłaszać sztywność poranną, która ustępuje po rozchodzeniu.

Tak jak pisałam wcześniej, niewiele badań naukowych podejmuje temat przyczyn zapalenia okolicy gęsiej stopki. Większość informacji pochodzi z obserwacji lekarzy i fizjoterapeutów. Z pewnością podrażnienie w tym rejonie bardzo często współistnieje z innymi schorzeniami kolana. Pojawia się u pacjentów z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi stawu, po zabiegach operacyjnych, czy urazach kolana. Przyczyną może być także uszkodzenie więzadła pobocznego przyśrodkowego i wynikająca z tego niestabilność przedziału przyśrodkowego. Biorąc pod uwagę wszystkich pacjentów, których spotkałam w mojej pracy zawodowej, myślę, że najczęstszą przyczyną zapalenia gęsiej stopki są zaburzenia biomechaniczne związane z koślawieniem kolana w czasie przysiadu, chodu czy biegu.

Ból wewnętrznej strony kolana może być spowodowany także innymi patologiami w obrębie stawu kolanowego, a także poza nim. Bardzo często zapalenie gęsiej stopki jest mylone z uszkodzeniem łąkotki przyśrodkowej. Oczywiście w przypadku łąkotki ból częściej lokalizuje się w szparze stawowej, może jednak schodzić lekko w dół na przednio-przyśrodkowy obszar kolana w okolicę gęsiej stopki. Ból tego obszaru może wynikać także z podrażnienia korzeni nerwowych poziomu L3-L4 kręgosłupa. W takiej sytuacji dolegliwości rzadko ograniczają się do samego stawu, najczęściej podążają od uda lub nawet miednicy. Podstawą diagnostyki bólu strony przyśrodkowej kolana jest wnikliwy wywiad i badanie, który jest w stanie pokazać, skąd pochodzą dolegliwości.

Zapalenie gęsiej stopki- leczenie

Możecie spotkać się z różnymi pomysłami leczenia tego schorzenia. Większość lekarzy przepisuje różnorodne zabiegi fizykoterapeutyczne tj. laser czy ultradźwięki, które mają raczej znikome działanie. Niektórzy decydują się na iniekcje tej okolicy sterydem. Musi być on jednak podany precyzyjnie do kaletki, ponieważ ostrzykiwanie ścięgien jest niewskazane.

Nasze doświadczenie pokazuje, że bardzo dobrym sposobem rehabilitacji tej okolicy jest łączenie technik tkanek miękkich z ćwiczeniami. Nie zawsze pracujemy bezpośrednio na gęsiej stopce. W przypadku dużej tkliwości i obrzęku okolica ta nie reaguje dobrze na ucisk. W takich sytuacjach pracujemy różnorodnymi technikami poniżej i powyżej dolegliwości. Dodatkowo przygotowujemy ćwiczenia kolagenowe, które pobudzają ukrwienie tej okolicy. Oczywiście zawsze skupiamy się na korekcji zaburzeń biomechanicznych związanych z pracą stawu kolanowego.

U wielu pacjentów zalecamy także okłady z leku przeciwzapalnego. Ze względu na fakt, że gęsia stopka położona jest dość powierzchownie, szansa dostania się substancji leczniczych w miejsce stanu zapalnego jest znaczna. Pomocny może okazać się KINESIOTAPING, czyli zakładanie na skórę specjalnych taśm. Sposób aplikacji plastra znajdziecie na poniższym filmie.