Powięź, co powinniśmy o niej wiedzieć?

Zacznijmy od tego, czym jest powięź. Z pewnością większość z Was nigdy nie słyszała tego pojęcia. Nic dziwnego. Wiedza na jej temat jest stosunkowo nowa. Do niedawna powięź nie była brana pod uwagę w badaniach na temat przyczyn bólów narządu ruchu. Obecnie znamy jej złożone funkcje, a także potrafimy wytłumaczyć mechanizmy powodujące ból.

Powięź to swoista sieć stworzona z tkanki łącznej, która spaja nasze narządy, mięśnie, a nawet nerwy w jedną całość. Możemy powiedzieć, że tworzy pewną architekturę naszego ciała. Najłatwiej zauważyć ją podczas przygotowywania mięsa np. piersi z kurczaka. Otóż na zewnątrz takiej piersi zauważycie charakterystyczna białą błonę- to właśnie jest powięź!

Co może wpływać na zaburzenia w obrębie powięzi? Elementów jest tak wiele, że czasem trudno znaleźć konkretną przyczynę. Z pewnością wszelkie urazy, których doświadczamy w trakcie życia, przeciążenia narządu ruchu, przewlekłe bóle układu mięśniowo-szkieletowego, zaburzenia funkcji i stany zapalne narządów wewnętrznych, stres, zaburzenia natury psychicznej, nieprawidłowy oddech, brak ruchu, a nawet zaburzenia hormonalne, czy niedobory mikroelementów. W wyniku tak różnorodnych czynników dochodzi zmniejszenia rozciągliwości tej tkanki.

Każda z metod powięziowych, a mamy ich obecnie wiele, podchodzi w nieco odmienny sposób do opisywania dysfunkcji powięzi. Metoda manipulacji powięziowych mówi o tzw. densyfikacjach, czyli miejscach, gdzie dochodzi do zwiększenia gęstości substancji międzykomórkowej i nieprawidłowego rozłożenia włókien kolagenowych na jej obszarze. W konsekwencji mięśnie i stawy nie pracują prawidłowo. Co więcej, powięź jest tkanką bogato unerwioną, co także w pewien sposób tłumaczy zjawiska bólu narządu ruchu.

Na czym polega metoda manipulacji powięziowych?

Metoda manipulacji powięziowych polega na ocenie całego układu powięziowego. Skupiamy się nie tylko na obszarze aktualnego bólu, ale także na całym ciele pacjenta. Nasze mięśnie nie pracują przecież w izolacji. Większość codziennych czynności to wynik pracy wielu grup mięśniowych. Nasz narząd ruchu to pewna całość, dlatego zaburzenia występujące w jednym obszarze mogą wpływać na inne elementy.

Decydując się na pracę metodą manipulacji powięziowych, w pierwszej kolejności przeprowadzamy dokładny wywiad z pacjentem, oceniając miejsce obecnego bólu, oraz wszelkie dawne dolegliwości i urazy. Dodatkowo wykonujemy pewne testy funkcjonalne, czyli obserwujemy, jak dany obszar ciała zachowuje się podczas ruchu. Następnie przechodzimy do badania różnych z góry określonych punktów powięziowych tzw. centrów koordynacji i centrów fuzji. Na podstawie tak wnikliwego badania oceniamy cały układ powięziowy pacjenta. Szukamy obszarów naszego ciała, gdzie doszło do densyfikacji. W trakcie badania możecie poczuć w tych obszarach charakterystyczne zgrubienia, ból, a nawet promieniowanie dolegliwości do innych obszarów ciała.

Nie będę dalej wchodziła w szczegóły metody. Warto tylko wspomnieć, jak wygląda praca z powięzią. Naszym zadaniem jest wywołanie miejscowego przekrwienia i stanu zapalnego w ściśle określonych miejscach, który ma za zadanie przywrócenie właściwej elastyczności tkanki. W tym celu wykonujemy tzw. manipulacje powięzi, czyli głęboki ucisk, rozcieranie pewnych obszarów. Czy metoda jest bolesna? Jest to dość intensywne rozcieranie, niemniej jednak jego siłę dobieramy do danego pacjenta. Niektórzy znoszą dużą siłę nacisku bardzo dobrze, inni mają dość wrażliwą skórę, a także niski próg bólu i w takich przypadkach staramy się pracować delikatniej.

Przewlekły ból kręgosłupa- jak mogą pomóc nam manipulacje powięziowe?

Manipulacje powięziowe to metoda bezpieczna i pomocna praktycznie w każdym problemie ortopedycznym. W mojej praktyce zawodowej wykorzystuje ją w przypadku różnorodnych dolegliwości narządu ruchu. Szczególnie pomocna okazuje się u pacjentów z bólami przewlekłymi, zaburzeniami, które trwają wiele miesięcy, czy nawet lat. W niektórych przypadkach wykorzystuje ją również u pacjentów z fibromialgią.

W dzisiejszym artykule chciałabym opisać wpływ manipulacji powięziowych na przewlekły ból kręgosłupa. Jak rozpoznać, że nasz problem jest przewlekły? Po pierwsze, ważny jest tu czas trwania dolegliwości. O bólu przewlekłym mówimy wtedy, kiedy trwa minimum 3 miesiące. Oczywiście możemy spotkać pacjentów, u których pojawiają się krótkotrwałe epizody bólowe np. kilkudniowe lub kilkutygodniowe, które, pomimo że dość szybko znikają, mają tendencje do nawrotów. Takie przypadki możemy również uznać w pewnym sensie za przewlekłe.

Jeśli zmagacie się z problemem bólowym odcinka lędźwiowego, z pewnością jesteście już po różnorodnych badaniach obrazowych, czy wizytach lekarskich. Mogę przypuszczać także, że Wasz problem został nazwany, wiecie, że zdiagnozowano np. dyskopatię, stenozę kanału kręgowego, kręgozmyk, niestabilność kręgosłupa, spondylolizę, chorobę Scheuermanna, czy może zmiany zwyrodnieniowe. Wszystkie te trudno brzmiące nazwy mówią o najczęstszych nieprawidłowościach występujących w naszych kręgosłupach widocznych w badaniach. Warto zaznaczyć, że zmiany w kręgosłupie ma praktycznie każdy dorosły człowiek. Można powiedzieć, że w pewnym sensie taka nasza natura. Oczywiście możemy urodzić się z anomaliami w budowie kręgu, najczęściej jednak pewne zmiany np. w dyskach czy stawach międzykręgowych zyskujemy w trakcie życia, niektóre nawet we wczesnej młodości.

Dawniej ludzie nie byli świadomi, co tak naprawdę dzieje się w ich kręgosłupach, ponieważ nie mieli dostępu do tak różnorodnych form obrazowania narządu ruchu. Dziś wiemy, że nie ma bezpośredniej korelacji pomiędzy zmianami widocznymi na obrazkach a dolegliwościami bólowymi. Temat bólu jest dość skomplikowany, a powięź może odgrywać tu dużą rolę.

Terapia kręgosłupa to temat bardzo rozległy. Obecnie w naszym kraju mamy dostępne bardzo wiele metod pracy fizjoterapeutycznej, także skoncentrowanej na powięzi. Dlaczego warto wybrać manipulacje powięziowe w przypadku przewlekłego bólu? Po pierwsze, w wyniku różnych dysfunkcji kręgosłupa wtórnie dochodzi do napięcia w obrębie mięśni i powięzi. Nawet jeśli stan zapalny w obrębie samego kręgosłupa zmniejsza się, zmiany, jakie zaszły na poziomie powięzi, mogą pozostać. W konsekwencji pacjent nadal odczuwa dolegliwości, sztywność, drętwienie, a nawet ból przeniesiony w inne rejony ciała. Często spotykamy pacjentów, którzy miesiącami cierpią z powodu tzw. rwy kulszowej, czyli bólu, który promieniuje do kończyny dolnej. W trakcie badania może okazać się, że kręgosłup funkcjonuje bardzo dobrze, nerw kulszowy nie jest już drażniony, a ból kończyny jest spowodowany właśnie zmianami na poziomie powięzi.

Manipulacje powięziowe pozwalają na holistyczne spojrzenie na pacjenta i łączenie bólów kręgosłupa z dysfunkcjami innych obszarów ciała. Tak, jak mogliście przeczytać w poprzednim rozdziale, wszelkie urazy, stany zapalne, których doświadczmy w naszym życiu, mają wpływ na pojawianie się densyfikacji w powięzi. Powstałe napięcia mogą po jakimś czasie obejmować coraz większe obszary, „wędrować” w coraz bardziej odległe miejsca. Po latach może pojawić się przewlekły ból kręgosłupa. Jednym ze sztandarowych przykładów jest skręcenie stawu skokowego, którego doznaje duży odsetek dzieci i młodzieży. Często bagatelizujemy takie urazy, pomimo że zazwyczaj pozostawiają swój ślad także dla układu mięśniowo-powięziowego. W konsekwencji po latach po skręceniu napięcie pojawiające się w układzie mięśniowo-powięziowym mogą wywołać ból kręgosłupa. Po rozpracowaniu odpowiednich punktów na stopie i podudziu, a także w dalszych obszarach kończyny dolnej i miednicy może okazać się, że dolegliwości bólowe kręgosłupa ulegną zmniejszeniu.

Jeśli więc przewlekły ból kręgosłupa jest Waszym problemem, spróbujcie metody manipulacji powięziowych.