Ból kręgosłupa po aktywności fizycznej- przyczyny

Co zrobić, kiedy po aktywności fizycznej odczuwamy ból kręgosłupa? Wszystko zależy od rodzaju objawów i ich nasilenia. Większość dolegliwości wynika ze stanu zapalnego, który pojawia się w strukturach kręgosłupa i zazwyczaj ustępuje po kilku dniach lub tygodniach. Warto wiedzieć, jakie objawy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza. Do specjalisty powinniśmy zgłosić się z pewnością w przypadku, kiedy podczas treningu doszło do urazu np. upadku z wysokości czy gwałtownego, niekontrolowanego ruchu kręgosłupa. W innych sytuacjach kontakt ze specjalistą jest niezbędny, jeżeli pojawiają się objawy, które zaliczamy do tzw. „czerwonych flag”. Więcej informacji na ten temat znajdziecie w moim poprzednim artykule.

Tak jak wspomniałam, ból kręgosłupa po aktywności fizycznej najczęściej wynika ze stanu zapalnego, który pojawia się w strukturach kręgosłupa. No dobrze, ale które elementy są źródłem dolegliwości? Pacjenci zgłaszający się do mnie, zazwyczaj mają wrażenie przeciążenia czy naciągnięcia mięśni pleców. Rzeczywiście ból pleców zazwyczaj obejmuje mięśnie po jednej lub obu stronach kręgosłupa. Musimy jednak wiedzieć, że główne źródło dolegliwości jest związane z innymi elementami. U pacjentów pomiędzy 20 a 55 rokiem życia najczęściej ból kręgosłupa po aktywności fizycznej ma związek z reakcją zapalną w okolicy uszkodzonego dysku międzykręgowego, nieco rzadziej ze zmianami w obrębie stawów międzykręgowych.

Praktycznie każdy człowiek po 30 roku życia ma pewne zmiany w kręgosłupie. Najczęściej nie są to znaczne uszkodzenia, a większość nie powoduje żadnych objawów. Pewne dodatkowe czynniki mogą jednak wywołać podrażnienie w ich okolicy, co wywołuje stan zapalny. Jednym z takich czynników jest nadmierna aktywność fizyczna, czyli trening, do którego nasz kręgosłup nie jest przygotowany. Co ważne, stan zapalny może pojawić się, kiedy rozpoczynamy regularny trening po dłuższej przerwie. Przyczyną mogą być zbyt intensywne ćwiczenia na siłowni, zbyt długi bieg lub seria nowych ćwiczeń. Dolegliwości mogą pojawić się również w wyniku braku odpowiedniej rozgrzewki. Musimy pamiętać, że na ból kręgosłupa wpływają także inne czynniki związane z naszym ogólnym zdrowiem. Nie bez znaczenia są tu zaburzenia hormonalne, niedobory mikroelementów, a nawet psychika i dodatkowe choroby metaboliczne.

Ból kręgosłupa po aktywności fizycznej- jak możemy sobie pomóc?

W przypadku pojawienia się bólu kręgosłupa po aktywności fizycznej powinniśmy po pierwsze skonsultować się ze specjalistą. Dzięki odpowiedniemu badaniu klinicznemu lekarz lub fizjoterapeuta zdecyduje o dalszym postępowaniu. Jeżeli dolegliwości nie są znacznie nasilone i nie towarzyszą im wcześniej wspomniane „czerwone flagi”, możemy wprowadzić pewne elementy, które pozwolą przyśpieszyć zdrowienie. W tym celu warto zastosować:

1. Pozycje ułożeniowe- u większości pacjentów znajdziemy pozycje przynoszące natychmiastową ulgę poprzez zwiększenie światła kanału kręgowego, co pomaga zmniejszyć stan zapalny. Więcej na ten temat możecie przeczytać w moim poprzednim artykule.
2. Ciepło np. w postaci plastrów rozgrzewających– u większości pacjentów ciepło przynosi ulgę w przypadku stanu zapalnego kręgosłupa. Dzięki ciepłemu okładowi, poduszce elektrycznej czy ciepłej kąpieli stan zapalny może się zmniejszyć, a nadmiernie napięte mięśnie mogą ulec rozluźnieniu. Wiele osób preferuje plastry rozgrzewające- głównie ze względu na fakt, że możemy przykleić je na daną okolicę nawet na wiele godzin.
3. Wprowadzenie delikatnego ruchu kręgosłupa w zakresie bezbólowym- u części pacjentów, szczególnie jeśli stan zapalny nie jest znacznie nasilony, warto wprowadzić delikatne ruchy kręgosłupa. Możemy wykonywać naprzemienne ruchy miednicą, ale tylko do granicy bólu. U niektórych pacjentów lepiej sprawdza się lekka aktywność fizyczna np. krótki spacer.

Co zrobić, aby uniknąć bólu kręgosłupa po aktywności fizycznej?

No dobrze, ale co zrobić, aby ból po aktywności fizycznej nie pojawił się ponownie? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wszystko zależy od przyczyny bólu i dodatkowych czynników, które powodują reakcje zapalne. Jeżeli ból jest spowodowany uszkodzeniem dysku międzykręgowego, musimy dokładnie ocenić przypadek danego pacjenta. Dyskopatia u większości osób z powodzeniem może być leczona zachowawczo, czyli dzięki specjalistycznej rehabilitacji. W czasie zabiegów wykorzystujemy różnorodne formy terapii manualnej. Dodatkowo pacjent wykonuje szereg ćwiczeń wzmacniających osłabione partie mięśniowe. Warto wiedzieć, że ćwiczenia wzmacniające są najważniejszym elementem profilaktyki. Niestety w naszym społeczeństwie panuje przekonanie, że najlepszą formą zapobiegania bólowi są ćwiczenia rozciągające, co nie jest prawdą. Nadmierne rozciąganie kręgosłupa i kończyn dolnych może zaostrzyć bóle okolicy lędźwi.

Co więcej, jedną z podstawowych kwestii w profilaktyce dolegliwości bólowych kręgosłupa jest stopniowe wprowadzanie obciążeń treningowych. Mówiąc prościej, rozpoczynając regularny trening, musimy bardzo stopniowo zwiększać obciążenie. Jest to szczególnie ważne w sportach siłowych, a także w aktywnościach, gdzie kręgosłup pracuje w skrajnych zakresach ruchu np. sporty walki, gimnastyka czy joga. Niestety bardzo wiele osób chce jak najszybciej zwiększyć swoją sprawność, co niejednokrotnie kończy się kontuzją np. stanem zapalnym w okolicy lędźwi. Pamiętajmy także, aby zawsze wykonać odpowiednią rozgrzewkę.

W przypadku, gdy pomimo niewielkich uszkodzeń w kręgosłupie stany zapalne nawracają dość często, warto przyjrzeć się ogólnemu zdrowiu pacjenta. U niektórych w wyniku niedoborów mikroelementów pojawia się nadpobudliwość nerwowo-mięśniowa, większe napięcie mięśni, co przy dodatkowej aktywności fizycznej może wpływać na częstsze bóle pleców. W takich przypadkach zazwyczaj niezbędna jest dodatkowa suplementacja witamin i minerałów– szczególnie u osób, które trenują bardzo intensywnie. Bóle narządu ruchu mogą mieć związek np. z niedoborami magnezu, wapnia, witaminy D czy witamin z grupy B. Bóle pleców dotykają także częściej osób, które mają różnorodne inne problemy zdrowotne m.in. dnę moczanową, boreliozę czy cukrzycę. W przypadku częstych epizodów bólowych warto zatem przyjrzeć się naszemu organizmowi nieco dokładniej.