Konflikt udowo-kulszowy to dość rzadkie schorzenie. Ze względu na fakt, że bóle, które powoduje, mogą przypominać różnorodne inne patologie stawu biodrowego, czy kręgosłupa, wielu pacjentów nawet latami nie ma postawionej prawidłowej diagnozy. Na czym polega? Konflikt kulszowo-udowy to zmniejszeniu przestrzeni pomiędzy dwoma punktami kostnymi: krętarzem mniejszym i bocznym brzegiem kości kulszowej. Obie struktury zostały zaznaczone strzałkami na poniższym zdjęciu. W prawidłowych warunkach taka odległość powinna wynosić powyżej 2 cm. Jeśli z jakichś powodów ulega zmniejszeniu, mówimy o konflikcie. Co dzieje się, gdy przestrzeń maleje? Dochodzi do podrażnienia struktury, która jest położona w tej okolicy, czyli mięśnia czworobocznego. W konsekwencji pojawia się obrzęk i stan zapalny, a pacjent odczuwa ból.

Konflikt kulszowo-udowy- przyczyny

• Genetyka i pewne cechy budowy stawu biodrowego: koślawość biodra, dysplazja stawu;
• Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego powodująca migrację przednio-przyśrodkową głowy kości udowej;
• Choroba Pertesa;
• Złamania kości udowej, w rzadszych przypadkach również guzy;
• Konflikt może pojawić się także po zabiegach chirurgicznych np. artroplastyce, czyli wymianie stawu biodrowego, czy osteotomii kości udowej;
• Przyczyna funkcjonalna dotycząca ustawienia biodra w przywiedzeniu, ograniczeniu odwiedzenia i osłabieniu mięśni odwodzących staw biodrowy głównie mięśni pośladkowych;
• Konflikt kulszowo-udowy dość często spotykamy u tancerzy, którzy w trakcie aktywności wchodzą w maksymalne zakresy ruchu stawu biodrowego. Występuje także u osób z dużą mobilnością stawów np. w przebiegu EDS.

Konflikt kulszowo-udowy- objawy i diagnoza

Najczęstszym objawem konfliktu kulszowo-udowego jest ból pojawiający się w pachwinie lub/i pośladku. Takie dolegliwości mogą występować w czasie chodzenia, szczególnie jeśli stawiamy dłuższe kroki. Pacjenci często mówią o bardzo nieprzyjemnym uczuciu głęboko w pośladku, przypominającym palenie lub pieczenie. Oczywiście wiele różnych schorzeń może powodować ból w tych obszarach, dlatego konflikt kulszowo-udowy dość łatwo pomylić z innymi patologiami. Podobna lokalizacja dolegliwości pojawia się w przypadku uszkodzenie obrąbka stawu biodrowego, czy tendinopatii mięśni kulszowo-goleniowych. Ból nie zawsze jest miejscowy. Z powodu bliskiego położenia nerwu kulszowego może promieniować także w stronę kolana, przypominając podrażnienie korzeni pojawiające się w przebiegu dyskopatii.

W wielu przypadkach dolegliwości stają się chroniczne, trwają miesiącami. Z czasem mogą także zwiększać swoją intensywność i obejmować coraz bardziej rozległy obszar. Poza bólem charakterystyczne jest także przeskakiwanie i blokowanie stawu oraz pojawianie się bólu w czasie leżenia na brzuchu z kolanami na zewnątrz. Rzadziej pacjentowi może towarzyszyć uczucie niestabilności biodra.

Niestety diagnostyka konfliktu nie jest zadaniem łatwym. W czasie badania klinicznego lekarz, czy fizjoterapeuta zazwyczaj widzi różne zaburzenia, niestety są one często tak niespecyficzne, że nie nasuwają podejrzenia o konflikcie. Ból może pojawiać się przy biernym wyproście, przywiedzeniu i rotacji zewnętrznej stawu biodrowego. U niektórych pacjentów pojawia się także przy ruchach przeciwstawnych, czyli zgięciu i rotacji wewnętrznej. Najlepszym sposobem diagnozy konfliktu jest rezonans magnetyczny. Istotne jest także zdjęcie RTG, które ocenia budowę stawu i wyklucza inne patologie.

Leczenie konfliktu kulszowo-udowego

Decyzja o rodzaju leczenia wymaga dokładnej analizy przypadku, głównie pod kątem przyczyny konfliktu. Ważna jest ocena predyspozycji pacjenta do pojawienia się tej dysfunkcji. W większości przypadków wystarczające okazuje się leczenie zachowawcze, czyli rehabilitacja. W trakcie zabiegów skupiamy się na ocenie wydolności mięśni odwodzących staw biodrowy oraz stabilnością miednicy. Dodatkowo oceniamy ruchomość stawu biodrowego, szczególnie rotację zewnętrzną i wyprost. W razie zaburzeń staramy się odzyskać prawidłowy zakres ruchu.

U niektórych pacjentów pomocne może okazać się ostrzyknięcie sterydowe okolicy mięśnia czworobocznego i przestrzeni kulszowo-udowej. Takie działanie musi być przeprowadzone bardzo precyzyjnie pod kontrolą USG. Ostrzyknięcie może ograniczyć dolegliwości bólowe, co ułatwia działania rehabilitacyjne. Pamiętajmy, że jest to działanie ostateczne, które proponujemy pacjentom z silnym bólem, który nie reaguje na leczenie zachowawcze.

W przypadku, gdy rehabilitacja nie przynosi rezultatu, lekarze mogą zalecić za zabieg operacyjny polegający na resekcji krętarza mniejszego. Pomimo że niewiele prac badawczych prezentuje wyniki przeprowadzonych zabiegów operacyjnych pacjentów z konfliktem kulszowo-udowym, większość z nich wskazuje na dużą poprawę. Niezwykle istotnym elementem po zabiegu jest fizjoterapia, która pozwala pracować nad zaburzeniami mogącymi przyczyniać się do konfliktu. Cały program rehabilitacyjny trwa około pół roku, a po tym czasie większość pacjentów wraca do pełnej aktywności sportowej.