Ból narządu ruchu nie zawsze wynika ze schorzeń ortopedycznych. Nasz organizm jest jednością, a obecnie staramy się patrzeć na pacjentów holistycznie. Zwracamy zatem uwagę na wszystkie układy i narządy. Jedną z przyczyn bólu mięśni i stawów jest niedobór witaminy D, który w naszej szerokości geograficznej w okresie zimowym jest obecny aż u 80% społeczeństwa.

Rola witaminy D w organizmie człowieka

Witamina D jest syntezowana głównie w skórze dzięki działaniu promieni ultrafioletowych B. Pełni ona wiele istotnych ról w naszym organizmie, działając na nerki, jelita, kości i układ nerwowy. Jedną z ważniejszych funkcji witaminy D jest działanie przeciwzapalne poprzez jej związek z produkcją cytokin i prostoglandyn. Niedobór witaminy D ma także wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego. Jej odpowiednie stężenie odgrywa rolę w dojrzewaniu limfocytów poprzez aktywacje jednego z enzymów tzw. PCL-gamma. Witamina D wpływa także na syntezę niektórych peptydów AMPs, które ułatwiają walkę z patogenami. Badania pokazują, że w przypadku jej niedoborów pacjenci częściej doświadczają m.in. infekcji górnych dróg oddechowych.

Zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego są powodem chorób autoimmunologicznych i reumatoidalnych. Witamina D odgrywa tu istotną rolę, a jej niedobory obserwujemy u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów, toczniem rumieniowatym, stwardnieniem rozsianym, nieswoistym zapaleniem jelit, łuszczycą, bielactwem czy twardziną.

Witamina D wpływa także na tkankę kostną człowieka poprzez utrzymywanie homeostazy wapnia i fosforu. Suplementacja zalecana jest więc osobom z osteoporozą oraz dzieciom w celu prawidłowego rozwoju szkieletu. Warto także wspomnieć, że właściwa aktywacja witaminy D jest zależna od poziomu magnezu w organizmie. Biorąc pod uwagę wszystkie te elementy, niedobory witaminy D, wapnia, fosforu i magnezu mogą mieć wpływ na nieprawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i pojawienie się objawów tężyczki, czyli tzw. nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej.

Receptory witaminy D (VDR), a także enzymy z nią związane znajdujemy także w ośrodkowym układzie nerwowym. Witamina ta ma zatem wpływ na funkcjonowanie mózgu, a jej niedobory powodują zaburzenia nastroju. Receptory VDR znajdują się także w komórkach trzustki, dlatego mniejsze stężenie witaminy D może niekorzystnie wpływać na wydzielanie insuliny oraz tolerancję glukozy u pacjentów z cukrzycą typu 2. Prawdopodobnie istnieje także związek niedoboru z pojawieniem się cukrzycy typu I, która coraz częściej dotyka dzieci.

Witamina D wpływa także na układ sercowo-naczyniowy człowieka. Receptory VDR występują w skórnych naczyniach kapilarnych, komórkach śródbłonka, komórkach mięśni gładkich naczyń krwionośnych, miocytach i fibroblastach serca. Podejrzewa się także, że witamina D ma działanie przeciwnowotworowe.

Niedobory witaminy D mają wpływ na ból narządu ruchu

Niedobory witaminy D mają niewątpliwy związek z pojawianiem się bólu narządu ruchu. Zauważcie, że witamina ta ma działanie przeciwzapalne, a jak wiemy, większość problemów bólowych narządu ruchu ma właśnie związek z procesem zapalnym toczącym się w tkankach. Niedobory witaminy D mogą zatem zaostrzać objawy bólowe. Jeżeli zmagacie się z różnymi dolegliwościami np. bólami kręgosłupa, chorobami stawów i mięśni, takie niedobory mogą sprawiać, że stan zapalny jest silniejszy. Możecie także mieć wrażenie delikatnego pobolewania różnych obszarów mięśni i stawów. Zjawisko powstawania bólu narządu ruchu może mieć także związek z wpływem witaminy D na ośrodkowy układ nerwowy człowieka. Niedobory mogą wywołać zjawiska fibromialgii, o czym możecie przeczytać w moim poprzednim artykule. Witamina D zapewnia także prawidłową funkcję mięśni, odgrywa istotną rolę w ich metabolizmie. Nawet niewielki niedobór obniża siłę mięśni.

Kiedy zatem możemy podejrzewać niedobory witaminy D? Wiele osób zgłasza się do nas z bardzo niespecyficznymi objawami bólowymi. Pomimo że badania obrazowe nie pokazują żadnych nieprawidłowości, pacjent skarży się na bóle w różnych okolicach mięśni i stawów. Oczywiście taki uogólniony ból narządu ruchu może wynikać z wielu chorób i dysfunkcji. Warto jednak wiedzieć, że niedobór witaminy D może być jedną z przyczyn. W takiej sytuacji zazwyczaj dodatkowo pojawiają się inne dolegliwości: zaburzenia nastroju, ogólne osłabienie i częstsze infekcje.

W kontekście bólu narządu ruchu warto także wspomnieć o objawach tężyczki. Kiedy w wyniku niedoboru witaminy D dochodzi do deficytu magnezu i wapnia, pacjent może obserwować także inne objawy: skurcze i drgania mięśni, bóle i zawroty głowy. Charakterystyczne jest tu także wzmożona sztywność i napięcie mięśniowe, a także przyspieszoną akcję serca, bóle opasające klatkę piersiową czy kolki.

Jak widzicie, niedobory witaminy D wprowadzają pewne zakłócenia w funkcjonowaniu naszego organizmu. Mają wpływ na procesy zapalne, stężenie innych witamin oraz układ nerwowy człowieka. Warto wspomnieć tu także o chorobach zakaźnych. Jedną z najważniejszych jest borelioza, która może mieć wpływ na blokowanie receptorów witaminy D, co doprowadza do znacznych jej niedoborów. Funkcja receptorów może być także zaburzona w wyniku wrodzonych mutacji genowych. Nie bez znaczenia są tu także zaburzenia hormonalne występujące np. w chorobie Hashimoto, czy zakażenia wirusowe np. EBV, a także długotrwały kontakt z pleśnią.