Kilka słów o spojeniu łonowym

Spojenie łonowe, jak sama nazwa wskazuje, łączy, spaja dwie kości łonowe. Co ważne, kości te w okolicach spojenia pokryte są delikatną tkanką chrzestną, a pomiędzy nimi znajduje się dysk, bardzo ważny element w kontekście bólów tego obszaru. Dzięki specyficznej budowie, obecności dysku i więzadeł spojenie jest bardzo stabilne, a ruchomość pomiędzy kośćmi łonowymi znikoma. Znikoma, jeśli wszystkie jego struktury są wydolne. Niestety w wyniku wielu czynników stabilność spojenia łonowego może zostać zachwiana. Tak dzieje się u osób po urazach miednicy, kobiet w ciąży, sportowców, trenujących aktywności z wielokrotnymi ruchami skrętnymi i kopnięciami, a także u osób z wiotkością stawową. Więcej podstawowych informacji na temat bólu spojenia łonowego znajdziecie w moim poprzednim artykule.

Nasze obecne podejście do dysfunkcji spojenia jest dużo bardziej złożonej. W Internecie możecie spotkać się z terminem rozejście spojenia i niestety wielu specjalistów ogranicza się tylko do tego typu dysfunkcji. Warto wiedzieć, że patologie spojenia są dużo bardziej złożone, a rozejście widoczne na badaniach obrazowych dotyczy głównie osób po urazach i kobiet w czasie i po ciąży. Znaczne rozejście kości łonowych jest stosunkowo rzadkie. Bardzo często mamy do czynienia z niestabilnością nieuchwytną w badaniach obrazowych dostępnych w naszym kraju. Niejednokrotnie spotykamy także zmiany przeciążeniowe i degeneracyjne w obrębie spojenia, kości łonowych i dysku.

RTG spojenia łonowego- czy jest wystarczające w diagnostyce?

W dzisiejszym artykule chciałabym skupić się na obrazie RTG spojenia łonowego. Musicie wiedzieć, że diagnostyka spojenia łonowego jest trudna. Ja bardzo często w mojej pracy zawodowej wykonuje pacjentowi różnorodne badania, zanim postawię prawidłowe rozpoznanie. RTG miednicy zazwyczaj nie jest wystarczające. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że w Polsce większość lekarzy opiera swoją diagnozę tylko na obrazie RTG, chciałabym pokazać Wam podstawowe elementy, które mogą być widoczne w RTG i które mogą świadczyć o dysfunkcji spojenia.

Pamiętajmy jednak, że badania obrazowe są pewnym dodatkiem do całościowej oceny pacjenta. Wiele osób ma pewne zmiany w spojeniu, jednakże nie odczuwa bólu. W przypadku spojenia łonowego takie sytuacje są dość częste, co z pewnością utrudnia diagnostykę. Jeżeli zatem w opisie RTG radiolog dostrzegł pewne zmiany w spojeniu, musicie zgłosić się do lekarza lub fizjoterapeuty, który wykona odpowiednie badanie kliniczne, oceni, czy ból w okolicy pachwiny lub kości łonowej nie wynika przypadkiem z innej dysfunkcji, niewidocznej na RTG miednicy.

RTG spojenia łonowego- co może pokazać?

Co możemy dostrzec na obrazie RTG spojenia łonowego? Poniżej znajdziecie 5 typów zmian w obrazie RTG spojenia łonowego na podstawie protokołu zaprezentowanego w European Journal of Radiology.

Po pierwsze, możemy dostrzec zmiany w wyglądzie kości łonowej i powierzchni stawowych. Powierzchnie mogą być nieregularne tak jak na poniższym zdjęciu. Dodatkowo możemy zauważyć zanik istoty gąbczastej kości, a także obecność torbieli.

W opisie RTG możecie także znaleźć określenie sklerotyzacji warstwy podrzęstnej, które mówi o uszkodzeniu, powstaniu zmian zwyrodnieniowych w warstwie podchrzęstnej kości łonowej.

W wyniku przeciążenia spojenia może dojść także do wytworzenia wyrośli kostnych tzw. ostofitów. W przypadku zwyrodnienie chrząstki i zmian przeciążeniowych w obrębie spojenia organizm próbuje usztywnić, ustabilizować ten obszar, wytwarzając właśnie osteofity.

Niejednokrotnie możemy spotkać także dość zaskakujące dla pacjentów oddzielenie kości łonowej.

Ostatnią dysfunkcją, którą możemy zauważyć na zdjęciu RTG, jest rozejście spojenia, czyli zwiększenie przestrzeni pomiędzy kośćmi łonowymi. Pamiętajmy, że rozejście spojenia do 10 mm w trakcie ciąży jest czymś naturalnym. Ciało kobiety przygotowuje się do porodu. Zwiększenie przestrzeni pomiędzy kośćmi łonowymi spotykamy także po urazach, także u niektórych pacjentów z wiotkością stawową. Dużo rzadziej rozejście spojenia spotykamy u sportowców i osób aktywnych fizycznie. Tutaj ból spojenia dużo częściej jest związany z reakcją zapalną w obrębie struktur spojenia i niestabilnością, która NIE JEST WIDOCZNA NA STANDARDOWYM ZDJĘCIU RTG. Więcej na temat badań obrazowych spojenia łonowego mogliście przeczytać w moim wcześniejszym artykule.

W prawidłowych warunkach na RTG szerokość spojenia wynosi około 4-5 mm, (według niektórych autorów 3-6 mm). W warunkach ciąży fizjologiczne rozejście może wynieść nawet 9-10 mm.