Ćwiczenia wyprostne kręgosłupa zyskały dużą popularność. W Internecie możecie znaleźć informacje na temat ich niezwykłej skuteczności w przypadku bólu odcinka lędźwiowego. Oczywiście u części pacjentów rzeczywiście tego typu ćwiczenia są pomocne, niestety nie zawsze. Wiele osób po wykonaniu przeprostów zgłasza zaostrzenie dolegliwości. Skąd taka reakcja? Postaram się odpowiedzieć na to pytanie w dzisiejszym wpisie.

Warto wiedzieć, że nie ma czegoś takiego jak idealny zestaw ćwiczeń na ból odcinka lędźwiowego. To, co dla jednego pacjenta będzie pomocne, u innego może okazać się zupełnie niewskazane. Różne reakcje na ćwiczenia wynikają z jednego faktu; mechanizmy powstawania bólu pleców są różnorodne. Niektórym pacjentom służą zatem ćwiczenia wyprostne, innym zgięciowe. Możemy spotkać także sytuacje, gdzie w czasie zaostrzenia dolegliwości wykonywanie jakichkolwiek ćwiczeń jest niewskazane.

Ćwiczenia wyprostne- na czym polegają?

Ćwiczenia wyprostne odcinka lędźwiowego polegają na wykonywaniu przeprostów, czyli wygięć kręgosłupa w kierunku tylnym. Możliwe, że spotkaliście się z prostszą wersję wyprostów, gdzie wykonuje się delikatne odgięciach pleców do tyłu w staniu. W takiej pozycji wyprost jest niewielki, a co więcej kontrolujemy go ciągłym napięciem mięśni.

Przeprosty możemy wykonywać także w leżeniu na brzuchu. Podczas ćwiczenia opieramy się na przedramionach lub dłoniach, biernie utrzymując pozycję wyprostną. Tego typu ćwiczenia dużo mocniej oddziałują na nasz kręgosłup, wprowadzają większe obciążenie na jego struktury.

Kiedy ćwiczenia wyprostne mogą zwiększać ból?

Niejednokrotnie w mojej pracy zawodowej spotkałam pacjentów, u których ćwiczenia wyprostne spowodowały zwiększenie bólu kręgosłupa. Skąd taka reakcja? Jeżeli weźmiemy pod uwagę osoby przed 55-60 rokiem życia, bardzo często przyczyną bólu pleców w tej grupie wiekowej jest dyskopatia, czyli uszkodzenie dysku międzykręgowego. Kiedy w obrębie uszkodzenia pojawia się stan zapalny, pacjent odczuwa bardzo silne dolegliwości, które w przypadku drażnienia korzenia nerwowego mogą promieniować do kończyny dolnej. Pomimo że przeprosty są uznawane za jedną z metod leczenia dyskopatii, wiele osób nie toleruje tego typu ćwiczeń. Niejednokrotnie intuicyjnie pacjenci wolą ćwiczenia zgięciowe np. przyciąganie kolan do klatki piersiowej. Zgięcie wpływa na zmniejszenie dolegliwości bólowych, ponieważ zwiększa szerokość kanału kręgowego oraz otworu międzykręgowego. W momencie, kiedy w rejonie otworu międzykręgowego jest przepuklina dysku i dodatkowo stan zapalny, przestrzeń ta jest bardzo ograniczona. Ćwiczenia zgięciowe mogą zatem spowodować odbarczenie tego obszaru.

Co więcej, w wielu przypadkach podczas wyprostu kręgosłupa przepuklina ulega jeszcze większemu uwypukleniu, a tym samym mocniej uciska struktury nerwowe. Taki mechanizm potwierdza szereg badań opartych na nowoczesnych sposobach obrazowania narządu ruchu. Obecnie w wielu krajach mamy możliwość wykonywania rezonansu odcinka lędźwiowego podczas zgięcia i wyprostu, co często pokazuje zwiększenie przepukliny właśnie w czasie wyprostu.

Ćwiczenia wyprostne często powodują zwiększenie dolegliwości, niemniej jednak w pewnych typach uszkodzeń dysków mogą okazać się pomocne. Wg metody McKenziego w czasie tego typu ćwiczeń może dochodzić do cofnięcia jądra miażdżystego do tyłu, co wpływa na nieznaczne zmniejszenie przepukliny. Niektórzy badacze uważają, że zmniejszenie dolegliwości podczas przeprostów ma związek z odwodnieniem dysku. Warto wiedzieć, że terapeuci pracujący metodą McKenziego przed zaleceniem ćwiczeń, przeprowadzają bardzo dokładne badanie pacjenta. Wykorzystują ćwiczenia wyprostne kręgosłupa tylko w ściśle określonych sytuacjach. Zalecanie przeprostów wszystkim pacjentom z bólem pleców jest błędem.

Jeżeli szukacie ćwiczeń na własną rękę w Internecie, powinniście wiedzieć, w jakich przypadkach wykonywanie przeprostów jest niewskazane. Na pewno unikałabym tego typu aktywności podczas: znacznego stanu zapalnego odcinka lędźwiowego, a także w przypadku sekwestru dysku. Wyprosty są także niebezpieczne u osób starszych, gdzie mamy do czynienia ze złamaniem kompresyjnym, zmianami zwyrodnieniowymi i stenozą kanału kręgowego. W tego typu sytuacjach przeprosty mogą doprowadzić do dużego podrażnienia stawów i struktur nerwowych, a tym samym mogą wywołać zaostrzenie dolegliwości.

Podsumowując:

Nie wykonuj ćwiczeń wyprostnych, jeżeli czujesz, że powodują zwiększenie bólu. Dolegliwości nie powinny pojawiać się podczas, a także po ćwiczeniach.

Jeżeli odczuwasz silny ból odcinka lędźwiowego, sprawdź, który kierunek ruchu przynosi ulgę. Jeżeli czujesz, że zgięcie kręgosłupa zmniejsza dolegliwości, prawdopodobnie wykonywanie przeprostów jest niewskazane.